شماره‌ی اول ستون هفتگی «متن در حاشیه»، منتشرشده در تاریخ ۲۹ آبان ۱۳۹۶ در روزنامه‌ی اعتماد
فردای تلخ زلزله، یکی از دوستان روزنامه‌نگار آلمانی‌ام تصویری از مردم ایران را برایم فرستاد که ایستاده بودند توی صف طویل اهدای خون؛ زن و مرد، پیر و جوان. زیر تصویر نوشته بود: «Sie, die Iraner sind super.» (شما ایرانی‌ها عالی هستید.) راست می‌گفت. راست می‌گوید. ما ایرانی‌ها، گاهی اوقات، در بعضی بزنگاه‌ها، واقعاً عالی هستیم؛ به‌خصوص وقتی فجایعی از این دست رخ می‌دهند، در آن روزهای اول که زخم هنوز تازه است، فارغ از خط‌وربط‌های سیاسی و جناحی، به نام انسان و انسانیت، به میانه‌ی میدان می‌آییم و هر کاری از دست‌مان برمی‌آید، کوتاهی نمی‌کنیم. این از آن رفتارهایی است که در جهان معاصر کیمیاست و ما که داریمش خوب است قدرش را بدانیم، و بهتر است در مسیر درست هدایتش کنیم؛ مثلاً آن‌قدر احساس مسئولیت نکنیم که به‌جای همراهی و همکاری با نهادهای رسمی، مثل هلال‌احمر، خودمان شخصاً کمک‌های نقدی و غیرنقدی جمع کنیم، یا به‌جای پشتیبانیِ -به‌ویژه- معنوی نیروهای امدادرسان کارآزموده خودمان رأساً بلند شویم برویم محل حادثه برای آواربرداری. در چنین بحرانی‌هایی، «لحظه» اهمیت ویژه دارد و مجالی برای آموزش دادن به علاقه‌مندان و انسان‌دوستان نیست. این رفتار، حتا اگر از سرِ کنجکاوی و سروگوش آب دادن هم نباشد و صرفاً برای کمک به هم‌نوعان زلزله‌زده باشد، رفتاری احساساتی و نابجاست. یک‌وقتی ممکن است -خدای‌نکرده- ابعاد فاجعه چنان عظیم باشد که نهادهای رسمی امدادرسانی فراخوان بسیج عمومی و ملی بدهند و بگویند «فاجعه بزرگ‌تر از توان و امکانات ماست، هرکس می‌تواند، بیاید…» شاید در چنین بزنگاهی -که از سرزمین ما دور باد- این قسم احساس مسئولیت فردی لازم باشد. اما وقتی این نهادها مدام دارند می‌گویند «شهروندان عزیز، لطفاً به محل حادثه نیایید، هرچه بیشتر لای دست‌وپای ما را شلوغ کنید، کمتر می‌توانیم امدادرسانی و خدمات‌رسانی کنیم…» معنایش چیست؟ بهتر نیست به پشتیبانی معنوی و مادی اکتفا، و اخبار را از رسانه‌های رسمی و -اگر به آن‌ها اعتماد نداریم- از سایر رسانه‌ها پیگیری کنیم؟ حتماً لازم است خودمان برویم سرکشی و کمک؟ گاهی بد نیست به نهادهای رسمی و آموزش‌دیده اعتماد کنیم و بگذاریم در آرامش «وظیفه»شان را انجام دهند. هرقدر صف طویل شهروندان برای اهدای خون غرورآفرین و زیبا و شور‌انگیز است، صف دراز ماشین‌هایی که توی جاده‌های منتهی به نقاط زلزله‌زده قطار شده‌اند پشت هم و ترافیکی چندکیلومتری درست کرده‌اند، نابجاست و نگران‌کننده. نمی‌دانم آن دوست روزنامه‌نگارم، اگر این تصویر دومی را ببیند، زیرش چه خواهد نوشت.
دریافت فایل پی.دی.اف. این یادداشت از اینجا