«هنرمند و زمان او» از درخشانترين كارهای زندهياد مصطفا رحيمی است؛ متعلق به زمانهای كه ترجمه در ايران هنوز به كاری بازاري تبدیل نشده بوده. این کتاب مجموعهای است از مقالهها (از نویسندههای مختلف) و گفتگوها (با نویسندههای مختلف)، كه خود رحيمی گردآوري و ترجمه كرده . «هنرمند و زمان او» اولین و آخرین بار در سال ۱۳۴۵ منتشر شد و بعد براي هميشه به محاق رفت؛ غافل از اين كه انديشه دربندكردنی نيست و مدام تكثير و خوانده میشود. نام كتاب از يكی از مصاحبههای كامو گرفته شده؛ مصاحبهای كه در ١٩٥٣، هفت سال پيش از مرگ زودهنگام او منتشر شد. در اين مصاحبه، كامو به تبيين نسبت ميان تعهد هنرمند و امر خلاقه میپردازد و اين جملهها را میگويد كه بد نیست هر هنرمندی آنها را آویزهی گوش کند: «در اين زمانه، كه ما تازه از وادی نيهيليسم بيرون میآييم، من به هيچ وجه ارزشهای خلاق هنری را به نفع ارزشهای بشری، يا برعكس، سبكسرانه نفی نمیكنم. به نظر من اين دو به هيچ وجه از هم جدا نيستند. و عظمت هنرمندانی چون مولير و تولستوی و ملويل در تعادلی است كه ميان اين دو ارزش به وجود آوردهاند.» در اين جملههای كامو، آرامش ايدئولوژيك و شعور روشنفكرانه به زيبایی و با هوشمندی همنشين میشوند.